Değerli BEYSAD Okurları;
Bu sayımızın ana sanayi yetkilisi olarak konuğu Candy Group Ticari Direktörü Sayın Engin Özsayın. Engin Bey ile tanışıklığımız TÜRKBESD Yönetim Kurulu Üyesi olmaları ile başladı. Sonrasında Strateji Belgesi çalışmaları kapsamında davetimizi kırmayarak İş Yemeği Toplantımızda bizleri yalnız bırakmadılar ve çok değerli fikirleri ile bizlere destek oldular. Bu dergimizde de yine yoğun iş tempoları arasında bu değerli söyleşi ile bizlere zaman ayırdıkları için kendilerine çok teşekkür ederiz…
Sayın Engin Özsayın, bize kısaca kendinizden ve bu zamana dek geçen iş yaşamınızdan bahseder misiniz?
27 yıldır iş hayatındayım. İlk iş deneyimimi Koç grubunun beyaz eşya şirketi Beko Ticaret’te kazandım. Sonrasında Simtel Pazarlama, Türk Philips, Electrolux firmalarında satış yöneticisi olarak çalıştım. 5 yılı aşkın süredir İtalyan firması Candy Group’un Türkiye’deki ticari faaliyetlerinden sorumlu olarak Ticari Direktörlük görevini yürütmekteyim.
Başarınızın sırrı nedir? Çalışma şekliniz ve ilkelerinizden bahseder misiniz?
Satış işi kararlılık ve inatçılık gerektirir. Türkiye, beyaz eşya pazarının dünyadaki en zorlu ülkelerinden. Bu pazarda yer kazanmak uzun süreli ve kararlı bir çalışmayla olabilir. En yıkıldığınız yerde tekrar ayağa kalkma, vazgeçmeme gibi ilkeleriniz olmazsa yapamazsınız. Bu anlayışı tüm ekibe yansıtarak takım halinde hareket etmek ve sabırlı olmak başarı getirir.
Süsler markasına sahip Doruk Ev Gereçleri’nin 2007 yılında Candy tarafından satınalınması ile grupta neler değişti?
Tüm fabrikalar büyütüldü. Ürün gamı tamamıyla değişti. Sonrasında kurutma makinesi fabrikası İngiltere’den Türkiye’ye taşındı. Şirket tamamen grup içi şirketlere üretim yapan bir üretim üssü haline getirildi.
Ticari Direktör olarak Yönetim şemasında nerede duruyorsunuz?
İtalya’daki genel müdüre rapor eden ve sadece ticari faaliyetlerden sorumlu olduğum bir yönetim yapısı var. Bu durum yoğun bir bilgi akışı ve koordinasyon sistemi gerektirse de İtalya çok fazla buradaki işlere müdahale etmemekte.
Süsler ve Candy’yi birlikte düşünerek, Grubun, Türkiye ve dünyadaki tesisleri nerelerde ve oralarda neler üretiliyor?
Grup, dünya üzerinde İtalya, İspanya, Çek Cumhuriyeti, Rusya, Çin ve Türkiye olmak üzere 7 ülkede toplam 7 fabrikada üretim yapmaktadır. İtalya’da, İspanya’da, Rusya’da ve Çin’de çamaşır makinesi; Çek Cumhuriyeti’nde buzdolabı, Türkiye’de fırın ve kurutma makinesi fabrikalarımız var.
Candy’in ve Fumagalli Ailesi’nin Türkiye vizyonuna ilişkin bilgi verir misiniz? Ailede Türkiye Candy nerede duruyor?
Grup Türkiye’ye çok önem veriyor. Avrupa’daki krize rağmen büyümekte olan Türkiye pazarı tüm firmalar için olduğu gibi bizim için de çok önemli. Aile, Türkiye pazarıyla ilgili olarak kısa dönemde kayda değer bir büyüme öngörüyor. Özellikle Türkiye’de gerçekleştirilen üretimin kalite seviyesi şirketin bakış açısını pozitif yönde etkiliyor.
Beyaz eşya sektörünün Türkiye’de geldiği noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu gelişmede Süsler-Candy nerede duruyor?
Türkiye’deki Beyaz eşya sektörü, Avrupa’daki krizin aksine, adet olarak büyüyor. Ancak piyasada özellikle hızlı yürüyen ürünlerde ortalama fiyatlar çok düşüşte. Geçen seneye göre ortalama fiyatlarda 20% geri dönüşler var. Buna rağmen Hoover markalı ürünlerde 40%’lık bir büyümeyi yakaladık.
Firmanızın uzun vadeli hedeflerinden söz eder misiniz? Yan sanayinizin de yeni gelişmelere açık olabilmeleri için yeni ürün gamı projelerinizden de bahseder misiniz? Türkiye için yeni yatırım planları var mı?
Bilindiği gibi Firma Türkiye’ye girerken Hoover ve Candy markalarının Türkiye’deki satışlarına başlamanın yanında üretim üssü olmayı hedeflemişti. Türkiye’deki ekip pişirici ürünlerin üretimiyle ilgili migrasyonu başarıyla gerçekleştirince Grup, kurutma makinesini de Türkiye’ye taşımaya karar verdi. Bu başarılı migrasyonların sonucu olarak eminiz çok yakında diğer ürünler de Türkiye’de üretilmeye başlanacaktır.
Uluslararası bir firma yetkilisi olarak sizin farklı ülke tecrübelerinizden de yararlanmakta fayda görüyorum. Türkiye ile yurtdışı beyaz eşya yan sanayiini karşılaştırır mısınız?
Türkiye şu anda Avrupa’daki üreticiler arasında lider ülke. Böyle olunca da beyaz eşya yan sanayisi de aynı oranda gelişmiş durumda. Türkiye’de yan sanayi, kesinlikle Avrupa’nın açık ara önünde gitmektedir. Hem kalite, hem de temrin sürelerindeki tutarlılığımız bizi ülke olarak rakipsiz kılmaktadır.
Türkiye üretiminizin ne kadarını ihraç ediyorsunuz, hangi ülkelere? Rekabet şartlarına ilişkin görüşlerinizi alabilir miyim? Türkiye pazarında ya da yurtdışında rakip gördüğünüz ülke ya da markalara ilişkin…
Üretimimizin 95%inden fazlasını tüm dünyaya ihraç ediyoruz. Türkiye şu sıralar sadece Polonya ve Çin ile rekabet etmekte. Çin’in uzaklığı, Polonya’daki işçilik seviyesi bize avantaj sağlamakta.
Firmanızın sürdürülebilir gelişim, inovasyon ve enerji verimliliğini çok önemsediğini biliyorum. Bu konudaki yeni gelişmeler hakkında bilgi verir misiniz?
Doğrudur. Doğayla dost ürünlerimiz uzun zamandır piyasada. Doğayla dostluğumuz İngiliz Carbon Footprint kuruluşu tarafından da onaylıdır. “Green Ray” serisi ürünlerimiz doğaya minimum karbon izi bırakacak şekilde tasarlanmıştır. Ankastre ve kurutma makinelerinde sadece bize patentli ürünler fark yaratacak şekilde dünya pazarlarına sunulmaktadır.
Ar-Ge faaliyetlerinizden söz eder misiniz?
Şirketin pişirici üssü olduğumuz için, firmanın Pişirici Grubu AR-GE faaliyetleri Eskişehir’deki tesislerimizde yer almaktadır. Yeni, benzersiz ürünlerin “know-how”u hep bu tesisimizde oluşturulmaktadır. Tüm tasarımlar tamamen bizim mühendislerimiz tarafından gerçekleştirilmektedir.
Süsler-Candy’nin satınalma süreçlerinde yan sanayilerinden en büyük beklentisi / kriterleri nelerdir? Satınalma süreçleri nasıl yürütülüyor?
Candy olarak satın alma kriterlerimiz sıralamasında önceliği kalite almaktadır. Hem malzemenin istenilen kriterlere uygunluğu, hem de lojistik bakımdan servis kalitesi bizler için önemlidir. Daha sonra fiyat uygunluğu ki markette rekabetçi bir firma olmanın en önemli şartlarındandır. Bunun yanında devamlılık ve tedarikçimizin her anlamda partner olabilmesi de bizim için önemlidir.
Satınalma süreci, satın alma departmanının auditi ile başlayıp sırasıyla, kalite auditi sampling, ilk örnek onayı ve ön üretim serisi ile devam eder. Genelde yıllık miktar ve fiyat anlaşması yapılıyor olup, hammaddeler (Sac, aluminyum, bakır v.b.) hadge ediliyor. Bunun dışında %90 oranında tüm komponentler için maliyet analizi çalıştırılıyor.
Tedarikçilerinizle yaşadığınız en büyük sıkıntı hangi noktada yaşanıyor? Kalite, lojistik, fiyat unsurları açısından değerlendirir misiniz?
Kalite anlamında ciddi sıkıntılar yaşanabiliyor ki bu tedarikçilerimizin proseslerini sürekli kontrol altında tutmamalarından kaynaklanıyor. Bu da bize pazarda müşteri kaybı gibi ciddi sıkıntılar yaşatabiliyor. Lojistik sıkıntılarımız da tedarikçilerimizin hammadde bağlantılarını doğru yapamamaları ile ilgilidir ki bu durum da zamanında teslimde sıkıntılar yaşatabiliyor. Fiyat konularında ciddi anlamda sıkıntı yaşıyoruz diyemeyiz çünkü analiz kullanıyoruz.
Yerli ve yabancı tedarikçilerinizi olumlu ve olumsuz taraflarıyla karşılaştırmanızı rica edebilir miyiz? Ülke bazında bir “üstün”lük var ise eğer, hangi noktada bu değerlendirmeyi yapıyorsunuz, üstün olanın üstün noktaları nelerdir?
Yerli tedarikçilerimizin en önemli üstünlüğü değişen üretim programlarımıza anında cevap verebilmeleri; yani esnek üretim yapabilmeleri. Diğer taraftan fiyat politikaları da yabancı tedarikçilere oranla daha ılımlı. Ancak hızlı hareket ediyor olmaları ve taleplere kısa sürede cevap veriyor olmaları kalite konusunda sıkıntı yaratabiliyor. Yıllık üretim miktarlarımıza göre (Forcast veriyor olmamıza rağmen) stok tutuyor olsalar (yabancı tedarikçiler bunu yapıyor), kalite sorunu yaşamadan taleplere kısa sürede yanıt verebilirler kanısındayım.
Tedarikçilerinizle ortak çalışmalar yapıyor musunuz, hangi aşamalarda?
Evet hemen hemen tüm tedarikçilerimizle proses, fiyat ve kalite anlamında sürekli ortak iyileştirme çalışmalarımız oluyor. Bazı tedarikçilerimizle de R&D departmanımızın ortak yürüttüğü çalışmalar oluyor.
Beklentilerinizi sanayicilerinize nasıl duyuruyorsunuz, yatırım yapmalarına güvence veriyor musunuz? Yan sanayinizi, özellikle Türk yan sanayisini nasıl destekliyorsunuz?
Özellikle yıllık anlaşma yapıyor olmamız tedarikçilerimize bir parça da olsa önlerini görme fırsatı veriyor. Bunun yanında yatırım yapmasını istediğimiz ya da yapacak olan tedarikçilerimizle de 3-4 yıllık özel sözleşmeler yapabiliyoruz.
Candy’nin satınalmasından sonra Candy için, yurtdışından üretim yapmak üzere gelen yabancı tedarikçileriniz var mı?
Evet, bu tarz tedarikçilerimiz oldu ve olmaya da devam ediyor. Bu konu biraz da sadece Candy için değil, Türkiye’nin iyi bir yatırım sahası olması ve güçlü bir pazara sahip olmasıyla da alakalı.
Fabrikalarınızın yerli ve yabancı yan sanayi kullanım oranları nelerdir? (Yerli kullanım oranınızın fazla olduğunu duymuştum) Yerli kullanım oranının daha da artırılması için neler yapılabilir?
Pişirici grupta oran 2008 yılında %80 yabancı %20 yerli tedarikçi iken şu an %90 mertebelerinde yerli tedarikçiler ile çalışmaktayız. Yıkayıcı grupta ise plastik hammaddenin (ABS, PP) dışarıdan ithal ediliyor olması eder anlamında %60 oranlarında yabancı tedarikçi ile çalışıldığını gösteriyor.
Tedarikçileriniz ile ilgili politikalarınız nelerdir, onlara verebileceğiniz mesajlarınız var mı?
Öncelikle kalite süreçlerinde devamlılıklarını sağlamaları. Ancak bu durumda müşteri memnuniyeti en üst seviyede yakalanabilir. Bu sayede yabancı tedarikçiye ihtiyaç duyulmayacaktır, çünkü fiyat ve servis anlamında zaten oldukça avantajlı durumdalar.
2023 için beyaz eşya adına, üretim ve ihracat rakamı öngörüleriniz nedir?
Çok tutarlı olabilecek bir rakam vermem mümkün değil.
BEYSAD’la ilgili görüşleriniz ve BEYSAD’dan beklentileriniz nelerdir? Türk yan sanayii olarak strateji belgesi çalışması yanında, bizler sizler için farklı neler yapabiliriz?
BEYSAD ülkemizin beyaz eşyada geldiği noktanın mimarlarından. Örgütsüz bir şekilde bir yerlere gelinemeyeceği apaçık ortada. Umarız BEYSAD tüm beyaz eşya yan sanayicilerini şemsiyesi içerisine alarak ülkemizin dünya ligine çıkmasında rol oynar.
TÜRKBESD Yönetim Kurulu Üyesi olarak, görevinizde ve yeni adresinizde başarılarınızın devamını diliyoruz. Teşekkürlerimizle;